Luyks - Luiks - Luijcx - Liege beer - Lüttischer - Bier - Bière de Liége
[source references]

Een onderzoek naar de prijzen van bier en andere gegevens, met het bier verband houdende, op het stedelijk archief te Maastricht
Afstudeerscriptie UVA
C.G.L.Apeldoorn
1935

.p.19 - 20
1581
de aanvoer van het vreemde bier vond per schip plaats, dus over de Maas uit het Land van Luik.

doprgb50-455

De Handelingen van den Magistraat der Stad Roermond
van het jaar 1596 tot en met het jaar 1696.
door A. F. Van Beurden,
Roermond
M. Waterreus,
1903

1601

Luijcker bier

p.33 - 34
29 Maart 1601. Van Luijcker bier op ieder ahm
drie stuiver accijns te betalen. Voor de stad geld te leenen
door Nederhoven, Buthem, Cocx en Johan Maroijen.

[Luijcker beer in the city of Roermond]
[Bière de Liège en Roermond]

Luijcker-33-1601

Luijcker-34-1601

doprgb50-455

Inventaris van het oud archief der gemeente Roermond
Bijlage tot het verslag van den toestand der gemeente over het jaar 1868-, Volume 2
Roermond (Netherlands) Archives,
‎Jan Baptiste Sivré
1886

1604

p.269
1604, 1 November. De magistraat van Roermond
verzoekt den electo en raad van het escadron te Roer-
mond, om, in aanmerking van de grote kosten, die de
stad sedert de aankomst van dat escadron te bestrijden
heeft, haar naar het voorbeeld van Weert te willen toe-
staan van elke aam intevoeren bier vier stuivers, van elke
aam Luiker bier (¼ minder inhoudende) 3 stuivers en
van elke aam wijn twee realen of elf stuivers te heffen;
de magistraat voegt daarbij dat dit alles door den vreemden
koopman uit zijne winst zal voldaan worden zoodat de
gewone prijzen daardoor geene verhooging ondergaan zullen

Minute, fr. in omslag 18 N° 4.

[Luiker beer in the city of Roermond]
[Bière de Liège en Roermond]

doprgb50-455

De Handelingen van den Magistraat der Stad Roermond
van het jaar 1596 tot en met het jaar 1696.
door A. F. Van Beurden,
Roermond
M. Waterreus,
1903

1628

p.124
20 Juli 1628. Albertus Vorsterman wordt vervolgd
wegens het verkoopen van Luijcker bier zonder accijns.

[Luijcker beer in the city of Roermond]
[Bière de Liège en Roermond]

luijcker-bier-roermond-1628

doprgb50-455


Een onderzoek naar de prijzen van bier en andere gegevens, met het bier verband houdende, op het stedelijk archief te Maastricht
Afstudeerscriptie UVA
C.G.L.Apeldoorn
1935

p.21
1633
Er wordt toegestaen 'te doen het brouwersampt opden thoon van Luyker bier, voer den tijt van twee jaeren', d.w.z. er mag een biersoort gebrouwen worden gelijk aan het Luiksche bier: dat was van een bijzondere kwaliteit en de Maastrichtenaren waren er erg op gesteld zodat er, ten nadele van de Maastrichtse brouwers, veel Luiksch bier werd ingevoerd en vooral, tengevolge van het hoge invoerrecht, binnengesmokkeld.

[ There was allowance (in 1633 Maastricht) 'to do the brewing-labour in the tone of Liege beer, for the time of two years'
'Liege beer was of a special quality' 'the Maastricht inhabitants particularly liked it'

f ]

Apeldoorn 1935 p21

Apeldoorn 1935 p22

Apeldoorn 1935 p23

doprgb50-455

TOL-ROLLEN
In den ORIZOND,
Voor d’Onderdanen der Geunieerde Nederlandsche Provincien.
1645

p.8
Ses vaten Luyks bier.

various beer 1645

doprgb50-455

De Handelingen van den Magistraat der Stad Roermond
van het jaar 1596 tot en met het jaar 1696.
door A. F. Van Beurden,
Roermond
M. Waterreus,
1903

1661

p.139
12 Mei 1661. Het burgerrecht verleend aan Gerardt
Haesen. Kwestie in het Cledermaekersampt. Ordonnontie
op het inbrengen van vreemde bieren, daar de burgers
in den zomer naar de Broekhen, Leeuwen, op gen
Broeck, aen de Capelle, in den Weert gaan om Luijker
Guijliker, Weerdter bier te drinken, waardoor de accijnsen
geschaad werden.

(Het land van Gulik lag tussen het gebied van de bisschop van Keulen (keurvorstendom Keulen) en dat van Luik. Het gebied grensde direct aan het huidige Nederlandse Limburg.)

[Luijker beer in the city of Roermond]
[Bière de Liège en Roermond]

luijker-guijliker-roermond-1661

doprgb50-455

Rijks geschiedkundige publicatiën
Grote serie, Volume 144
M. Nijhoff,
1974

1666

p.746
No. 1569. Akte, waarbij Tobias de Sterk, deken, en Lodewijk Regersz., overman van het huidenkopers, looiers- en schoenmakersgilde, verklaren dat acht à negen maanden geleden de deken en overlieden van het gemelde gilde van Faes Martens Maasschipper, gekocht hebben een partij Mazierse schors, op het sluiten van welke koop het college een oxhoofd Luiks bier bedong, dat Martens zou sturen. Martens, die mede compareert, verklaart een oxhoofd Luiks bier verscheept te hebben met de beurtman van Dordt op deze stad, die tegenwoordig in Haarlem ligt, met de bedoeling dit van het college te vereren.
1666 april 16.

luiks-bier-1666

(Court certificate about the agreed, but never received delivery of one hogshead of Luiks beer. Defendant Martens declares he did send the beer by means of the market skipper of Dordt (Dordrecht).)

doprgb50-455

Dagh-register gehouden int casteel Batavia vant passerende
daer ter plaetse als over geheel Nederlandts-India
1668

p.33
10 vaten mom;
2 vaten Luycks bier;

(Administrative centre of the Dutch East India Company (VOC) in Batavia)
(Bière de Liège en Batavia)


doprgb50-455

Dagh-register gehouden int Casteel Batavia vant passerende
daer ter plaetse als over geheel Nederlandts-India. 1624/29-1682
G. Kolff,
1931

1624/29-1682

p.924
5 leggers Spaanse wijn, 104 tonnen Luijcx bier. 60 halfamen olijvenolij.

p.960
2 vaten Luijcx bier, 20 vaten vleesch, 20 vaten speck

p.1028
4 vaten mom, 2 vaten Luijcx bier, 6 picols wax, 12 potten Bengaalse boter

(Administrative centre of the Dutch East India Company (VOC) in Batavia)
(Bière de Liège en Batavia)

Andries Beeckman The Castle of Batavia 660
Casteel Batavia (middle background), oilpainting by Andries Beeckman, around 1656 - 1661 (Rijksmuseum).

Andries Beeckman The Castle of Batavia detail

Andries Beeckman The Castle of Batavia detail-b
Detail of the painting featuring mixed cultures, freed slaves in striped clothes etc.

doprgb50-455

De herders-sangen van Virgilius Maro
in Nederduyts gesongen, op twee verscheydene toonen (Google eBoek)
Publius Vergilius Maro, Willem Godschalk Van Focquenbroch, Johannes Ulaeus
by de Weduwe van Michiel de Groot,
1682

p.409
En dat hem te drincken gaf.
Gelijck geschiede; want zyn handen
Die raeckte los; waer mee hy strack
Een minglen Luycks Bier, door sijn tanden

(Ballad featuring Luycks Bier)

luyks-bier-1682

doprgb50-455

Batavia Illustrata
ofte Hollandsche chronyk
Ofte Verhandelinge vanden Oorspronk, Voortgank, Zeden, Eere, Staat en Godtsdienst van Oud Batavien, Mitsgaders Van den Adel en Regeringe van Hollandt
Volume 1 (Google eBoek)
Ten deele uyt Wouter van Gouthoeven, en andere Schryvers, maar wel voornamelyk uyt een menigte van oude Schriften en Authentijque Stukken en Bewijsen,
Te samen gesteld door de heer Simon van Leeuwen
In s Gravenhage
by Johan Vely, Johan Tongerloo ende Jasper Doll,
1685

p.357
Het Land van Luyk levert velerhande soorten van Koopmanschappen by, als lood, Sarken, en allerhande soorten van Vloerstenen, Schalyen en leyen, om Huysen, Toorns en Kerken mede te dekken, ruw Yser, gemaakte en gegoten Ysere Staven en Platen, Geslagen Blik, allerhande gemaakten Huysraad en Yserwerk, allerhande soorten van Glase Vaten, allerhande Spykers, dewelke daar in grote menigte gemaakt, en overal verzonden werden, daar werden ook veel Luykse Koolen gegraven, en daar werd goed Speltbier gebrouwen, dat seer gezond is, en niet alleen daar omtrent, maar ook verre van daar veel geacht en gezocht werd

Batavia-Illustrata-titlepage-1685

(and there was made good Spelt-beer, very healthy, and esteemed not only around there, but sought after far and wide 1685)

doprgb50-455

Rijks geschiedkundige publicatiën

Uitgegeven met opdracht van de minister van onderwijs en wetenschappen
onder toezicht van de rijkscommissie voor vaderlandse geschiedenis
Grote serie 150
's Gravenhage
Martinus Nijhoff, 1975
1687

Generale missiven van gouverneurs-generaal en raden aan heren XVII der Verenigde Oostindische Compagnie

(De generale missiven zijn de jaarlijkse brieven waarin Gouverneur-Generaal en Raden van de Verenigde Oost-Indische Compagnie aan de Heren Zeventien een algemeen verslag gaven van het bedrijf in Azië en Zuid-Afrika. Tevens vatten zij de berichten samen die ze uit de vestigingen ontvangen hadden. Zo geven de brieven doorlopende informatie over de VOC-vestigingsgebieden in West-, Zuid-, Zuidoost- en Oost-Azië, en in Zuid-Afrika. Hieronder een selectie m.b.t. bier)

28 februari 1687
Geëist 1000 vat mom, 150 haantjesbier, 100 Rotterdams, 100 Delfts, 150 Zeeuws, 400 Serbster en 100 Luyks bier

(Internal report to the Lords 17 of the Dutch East India Company)

luyks-bier-1687

doprgb50-455

Dordrecht
1690

4 Hoet Luijcx gebrouwen door Louis Lambinon.
Bron wordt bewerkt door Leen Alberts
(Source is processed by Leen Alberts)

Luiks-bier-1690

doprgb50-455

Dordrecht
1696
Bron wordt bewerkt door Leen Alberts
(Source is processed by Leen Alberts)

Luiks-bier-1696

doprgb50-455

Alle de werken van W. V. Focquenbroch
Volume 1
Voorkant
Willem Godschalk van Focquenbroch, Abraham Bogaert
by de weduwe van Gysbert de Groot, op den Nieuwendyk, in de groote Bybel,
1696

p.113
Die raakte los; waar mee hy strak
Een mingelen Luiks bier, door zyn tanden,
Naer het centrum van zyn penshuis stak.

luiks bier 1696b

doprgb50-455

Tappers en herbergiers
Martien van Asseldonk
1698

Vanwege het heffen van een belasting op het verkopen van drank werden de huizen elk jaar in het najaar geïnspecteerd. Daarvan zijn verslagen bewaard gebleven over de periode van 1680 tot 1706.

Vont van de dranken, op 9-10-1698 opgenomen door Anthonij Potters als pachter van 1 oktober 1698 tot 30 september 1699:

Harmen Bijmans, 2 tonnen en twee hald in de kelder, Bosch Luijcks, een ton daar de kraan in steekt bruijn bier, en half ton vol en een half ton daar de kraan in steekt bruijn bier, 1 vaatje gemeten van 24 kannen en 1 pint gerits en 1 vaatje Franse wijn van 35 kannen daar de kraan in steekt en verklaart die te tappen
Willem Lamberts van Boxmeer, herbergier, 1 ton Luijcks bier daar de kraan in steekt Bos Luijcks, 1 vaatje van 26 ½ potten daar de kraan in steekt gerits genever, ende verklaert te tappen soo lang als hij het aan den pagter opseijt
Anthonij Dirck Tibos, herbergier, in de kelder ½ ton bruijn bier daar de kraan in steekt, een ton Rex Luijcks bier daar de kraan in steekt en 1 vaatje genever van 28 ½ potten gerits daar de kraan in steekt. Tapt alleen brandewijn en gedistelleerde wateren

(Bosch Luijcks, Bos Luijcks, Rex Luijcks bier) (Bière de Liège en Bois-le-Duc)

doprgb50-455

Oprechte Haerlemsche courant
15-04-1700
Uitgever: Abraham Casteleyn
Haerlem
1700

Tot Rotterdam in de Brouwery van de Romeyn naest de Brouwery van d'Orange-Boom by de Delftse Poort is te bekomen Mol, ruym soo goet, als die van Nimwegen, en 10 Stuyvers per Ton onder die van Nimwegen in Prijs; Oot Eel van gelijke Prijs; en tot gerief van kleyne Huys-houdens wert ook gevult een Vierde van een Ton: daer en boven is 'er Luycks-Bier, Engels-Bier en Ael van 12 Gulden tot 3 Gulden de Ton.

[Remarkable advertisement of a Rotterdam brewery with Mol and Oot Eel (Oat Ale), Luycks-Bier, Engels-Bier (English-Beer) and Ael (Ale).]
[La Molle (ou Blanquette), Ale de l'avoine, Bière de Liège et Bière Anglais brassée en Rotterdam]


mol-luycks-engels-ael-1700

doprgb50-455

Boekhouder-Generaal Batavia
Het goederenvervoer van de VOC in the achttiende eeuw
Bookkeeper-General Batavia
The circulation of commodities of the Dutch East India Company in the eighteenth century
Huygens ING

Bookyear: 1700/1701

Number: 13136
Folio: 5
Ship name: Huis te Dieren
Departure place and region: Amsterdam, Republiek
Arrival place and region: Batavia
Currency: Indian guilders

15 vat Luiks bier ƒ 772,- = ƒ 51,47 per vat
86 vat Zerbster bier ƒ 2.768,- = ƒ 32,19 per vat


Number: 13138
Folio: 5
Ship name: Generale Vrede
Departure place and region: Amsterdam, Republiek
Arrival place and region: Batavia
Currency: Indian guilders

15 vat Luiks bier ƒ 772,- = ƒ 51,47 per vat
124 vat Zerbster bier ƒ 3.991,50 = 32,19 per vat


Number: 13179
Folio: 13
Ship name: Ellemeet
Departure place and region: Zeeland, Republiek
Arrival place and region: Batavia
Currency: Indian guilders

90 ton Luiks bier ƒ 4.635,- = ƒ 51,50 per ton


Number: 13393
Folio: 15
Ship name: Huis te Loo
Departure place and region: Zeeland, Republiek
Arrival place and region: Batavia
Currency: Indian guilders

96 vat Zerbster bier ƒ 3.090,- = ƒ 32,19 per vat
69 vat Luiks bier ƒ 3.775,- = ƒ 54,71 per vat
20 vat Middelburger Pots bier ƒ 618,- = ƒ 30,90 per vat
6 halve aam Jopen bier ƒ 212,90 = ƒ 35,48 per halve aam


Number: 13815
Folio: 142
Ship name: Moerkapelle
Departure place and region: Batavia
Arrival place and region: Perzië
Currency: Indian guilders

2 vat Mom ƒ 88,- = ƒ 44,- per vat
2 vat Luiks bier ƒ 114,- = ƒ 57,- per vat
2 vat Haantjes bier ƒ 64,- = ƒ 32,- per vat

Number: 13815
Folio: 158
Ship name: Kartago
Departure place and region: Batavia
Arrival place and region: Malakka
Currency: Indian guilders

3 vat Haantjes bier ƒ 96,- = ƒ 32,- per vat
3 vat Luiks bier 171,- = ƒ 57,- per vat
1 vat Domburger bier ƒ 31,-
2 vat Mom bier ƒ 88,- = ƒ 44,- per vat

Number: 13873
Folio: 163
Ship name: Tamboer
Departure place and region: Batavia
Arrival place and region: Palembang
Currency: Indian guilders

1 vat Luiks bier ƒ 57,-


Number: 13895
Folio: 174
Ship name: Aardenhout
Departure place and region: Batavia
Arrival place and region: Amboina
Currency: Indian guilders

2 vat Zerbster bier ƒ 72,- = ƒ 36,- per vat
2 vat Luiks bier ƒ 114,- = ƒ 57,- per vat


Number: 13896
Folio: 174
Ship name: General Vrede
Departure place and region: Batavia
Arrival place and region: Amboina
Currency: Indian guilders

16 vat Zerbster bier ƒ 576,- = ƒ 36,- per vat
5 vat Luiks bier ƒ 285,- = ƒ 57,- per vat
5 vat Delfts bier ƒ 135,- = ƒ 27,- per vat
4 vat Mom bier ƒ 176,- = ƒ 44,- per vat


Number: 13908
Folio: 185
Ship name: Hen
Departure place and region: Batavia
Arrival place and region: Ternate
Currency: Indian guilders

10 vat Mom bier ƒ 440,- = ƒ 44,- per vat
6 vat Luiks bier ƒ 342,- = ƒ 57,- per vat
7 vat Zerbster bier ƒ 252,- = ƒ 36,- per vat
1 vat Haantjes bier ƒ 32,-
2 vat Delfts bier ƒ 54,- = ƒ 27,- per vat


Number: 14015
Folio: 197
Ship name: Rijssel, Hitoe
Departure place and region: Batavia
Arrival place and region: Makassar
Currency: Indian guilders

6 vat Mom bier ƒ 264,- = ƒ 44,- per vat
2 vat Luiks bier ƒ 114,- = ƒ 57,- per vat
7 vat Zerbster bier = ƒ 252,- = ƒ 36,- per vat


Number: 13279
Folio: 13
Ship name: Ellemeet
Arrival place and region: Batavia
Currency: Indian guilders

90 ton Luiks bier ƒ 4.635,- = ƒ 51,50 per ton


Number: 13392
Folio: 15
Ship name: Huis te Loo
Arrival place and region: Batavia
Currency: Indian guilders

96 vat Zerbster bier ƒ 3.090,- = ƒ 32,19 per vat
69 vat Luiks bier ƒ 3.775,- = ƒ 54,71 per vat


Number: 13896
Folio: 174
Ship name: Generale Vrede
Arrival place and region: Amboina
Currency: Indian guilders

16 vat Zerbster bier ƒ 576,- = ƒ 36,- per vat
5 vat Luiks bier ƒ 285,- = ƒ 57,- per vat
5 vat Delfts bier ƒ 135,- = 27,- per vat


Number: 13908
Folio: 185
Ship name: Hen
Departure place and region: Batavia
Arrival place and region:Ternate
Currency: Indian guilders

10 vat Mom bier ƒ 440,- = ƒ 44,- per vat
6 vat Luiks bier ƒ 342,- = ƒ 57,- per vat
7 vat Zerbster bier ƒ 252,- = ƒ 36,- per vat
1 vat Haantjes bier ƒ 32,- per vat
2 vat Delfts bier ƒ 54,- = ƒ 27,- per vat

doprgb50-455

Boekhouder-Generaal Batavia
Het goederenvervoer van de VOC in the achttiende eeuw
Bookkeeper-General Batavia
The circulation of commodities of the Dutch East India Company in the eighteenth century
Huygens ING

Bookyear: 1701/1702

Number: 7422
Folio: 185
Ship name: Sirjansland
Departure place and region: Zeeland, Republiek
Arrival place and region: Batavia
Currency: Indian guilders

40 ton Luiks bier ƒ 1.905,10 = ƒ 47,63 per ton


Number: 7457
Folio: 185
Ship name: Driebergen
Departure place and region: Rotterdam, Republiek
Arrival place and region: Batavia
Currency: Indian guilders

91 vat Mon bier ƒ 3.719 ,- = ƒ 40,87 per vat
25 vat Luiks bier ƒ 931,- = ƒ 37,24 per vat
50 vat Rotterdammer bier ƒ 1.396,50 = ƒ 27,93 per vat
15 vat Wit bier ƒ 414,- = ƒ 27,60 per vat


Number: 9514
Folio: 166
Ship name: Sirjansland
Departure place and region: Batavia
Arrival place and region: Makassar
Currency: Indian guilders

8 vat Zerbster bier ƒ 244,- = ƒ 30,50 per vat
1 vat Rotterdammer bier ƒ 28,-
1 vat Luiks bier ƒ 44,-
12 vat Mom bier ƒ 528,- = ƒ 44,- per vat


Number: 10374
Folio: 490
Ship name: Stad Keulen
Departure place and region: Amsterdam, Republiek
Arrival place and region: Kaap de Goede Hoop
Currency: Indian guilders

5 vat Luiks bier ƒ 278,- = ƒ 55,60 per vat
5 vat Zerbster bier ƒ 186,- = ƒ 37,20 per vat

doprgb50-455

Tappers en herbergiers
Martien van Asseldonk
1704

Vanwege het heffen van een belasting op het verkopen van drank werden de huizen elk jaar in het najaar geïnspecteerd. Daarvan zijn verslagen bewaard gebleven over de periode van 1680 tot 1706.

1705: aanstelling tot collecteur van de aangeschreven dranken van Jan Louis Boor; waarschuwing van de schepenen tegen alle ingezetenen, in het bijzonder de herbergiers en tappers, om geen dranken in te slaan en te tappen voordat men deze bij de collecteur van de dranken heeft aangebracht en het recht betaald heeft; alle brouwers, zowel van binnen als van buiten het dorp, worden gewaarschuwd geen dranken in iemands huis 'inne te doen' voor dat ze zijn aangebracht en betaald.

Na 1706 veranderde het belastingstelsel.

Vonten van de dranken op 30-9-1704 opgenomen:

Peter Daandels van Bergeijck, herbergier, 1 ton wit bier, ½ ton Luijcx en ½ ton bruijn en een vaatje genever van 16 potten en verklaart Willemijn de dochter te zullen tappen

doprgb50-455

Gedigten van C. V. Ryssen
verdeeld in snel- punt- en mengel-digten.
Alsmede eenige bend-vaarzen en liederen, in de jaaren 1668 en 1669 te Romen gemaakt
(Google eBoek)
Corn Van Ryssen
Hendrik Schelte,
1704

p.70
Hop-man Louw.
Louw is een Hop-man, en houd veel van Zwaare bieren:
't Zy Bremer, Luyks, of Mom, of Uyters van de Maart,
En laad zig dikwils, schier als andre met hun vieren,
Is hy dan niet den naam van Hop-man dubbeld waard?

(Rime loosely translated:

Hop-man Lowe.
Lowe is a hop-man, heavy beers is what he lives fore:
Bremer, Luyks, or Mum, or even March beer,
Often he loads himself, like with others it would take four,
Isn't he worth the name of hop-man here?)


bremer-luyks-mom-1704

doprgb50-455

Bookkeeper-General Batavia / Boekhouder-Generaal Batavia
het goederenvervoer van de VOC in the achttiende eeuw

Number: 15246
Bookyear: 1706/1707
Folio: 5
Ship name: Berg
Departure place and region: Amsterdam, Republiek
Arrival place and region: Batavia
Currency: Dutch guilders

40 pijp Haantjes bier ƒ 824,- = ƒ 20,60 per pijp
100 vat Luiks bier ƒ 3.708,- = ƒ 37,08 per vat

doprgb50-455

Bookkeeper-General Batavia / Boekhouder-Generaal Batavia
het goederenvervoer van de VOC in the achttiende eeuw

Number: 15250
Bookyear: 1706/1707
Folio: 6
Ship name: Spiegel
Departure place and region: Amsterdam, Republiek
Arrival place and region: Batavia
Currency: Indian guilders

80 pijp Haantjes bier ƒ 2.060,- = ƒ 25,75 per pijp
60 vat Luiks bier ƒ 2.781,- = ƒ 46,35 per vat

doprgb50-455

Bookkeeper-General Batavia / Boekhouder-Generaal Batavia
het goederenvervoer van de VOC in the achttiende eeuw

Number: 15261
Bookyear: 1706/1707
Folio: 6
Ship name: Huis te Rozenburg
Departure place and region: Amsterdam, Republiek
Arrival place and region: Batavia
Currency: Dutch guilders

120 vat Luiks bier ƒ 4.449,- = ƒ 37,08 per vat
10 vat Haantjes bier ƒ 206,- = ƒ 20,60 per vat
20 vat Mom bier ƒ 576,- = ƒ 28,80 per vat

doprgb50-455

Bookkeeper-General Batavia / Boekhouder-Generaal Batavia
het goederenvervoer van de VOC in the achttiende eeuw

Number: 15262
Bookyear: 1706/1707
Folio: 9
Ship name: Zoelen
Departure place and region: Amsterdam, Republiek
Arrival place and region: Batavia
Currency: Indian guilders

70 pijp Haantjes bier ƒ 1.442,- = ƒ 20,60 per pijp
50 vat Luiks bier ƒ 1.854,- = ƒ 37,08 per vat

doprgb50-455

Bookkeeper-General Batavia / Boekhouder-Generaal Batavia
het goederenvervoer van de VOC in the achttiende eeuw

Number: 15271
Bookyear: 1706/1707
Folio: 12
Ship name: Donau
Departure place and region: Zeeland, Republiek
Arrival place and region: Batavia
Currency: Indian guilders

21 ton Mom bier ƒ 648,10 = ƒ 30,86 per ton
2 aam Jopen bier ƒ 214,50 = ƒ 107,25 per aam
59 vat Luiks bier ƒ 2.249,- = ƒ 38,- per vat

doprgb50-455

Bookkeeper-General Batavia / Boekhouder-Generaal Batavia
het goederenvervoer van de VOC in the achttiende eeuw

Number: 15273
Bookyear: 1706/1707
Folio: 13
Ship name: Concordia
Departure place and region: Zeeland, Republiek
Arrival place and region: Batavia
Currency: Indian guilders

60 vat Mom bier ƒ 1.854,- = ƒ 30,90 per vat
54 vat Domburger bier ƒ 1.334,- = ƒ 24,70 per vat
48 vat Luiks bier ƒ 1.830,- = ƒ 38,- per vat
29 vat Zerbster bier ƒ 657,- = ƒ 22,65 per vat
24 vat St. Laurens bier ƒ 594,- = ƒ 24,75 per vat

doprgb50-455

Bookkeeper-General Batavia / Boekhouder-Generaal Batavia
het goederenvervoer van de VOC in the achttiende eeuw

Number: 15275
Bookyear: 1706/1707
Folio: 15
Ship name: Theeboom
Departure place and region: Zeeland, Republiek
Arrival place and region: Batavia
Currency: Indian guilders

40 ton Luiks bier ƒ 1.524,80 = ƒ 38,- per ton
40 ton Domburger bier ƒ 988,- = ƒ 24,70 per ton
30 ton Mom bier ƒ 927,- = ƒ 30,90 per ton
20 ton Zerbster bier ƒ 453,40 = ƒ 22,67 per ton

doprgb50-455

Bookkeeper-General Batavia / Boekhouder-Generaal Batavia
het goederenvervoer van de VOC in the achttiende eeuw

Number: 15279
Bookyear: 1706/1707
Folio: 118
Ship name: Sloten
Departure place and region: Batavia
Arrival place and region: Amboina
Currency: Indian guilders

30 vat Mom bier ƒ 1.200,- = ƒ 40,- per vat
6 vat Luiks bier ƒ 279,- = ƒ 46,50 per vat
10 vat Haantjes bier ƒ 257,- = ƒ 25,70 per vat

doprgb50-455

Bookkeeper-General Batavia / Boekhouder-Generaal Batavia
het goederenvervoer van de VOC in the achttiende eeuw

Number: 15600
Bookyear: 1706/1707
Folio: 122
Ship name: Molenwerf
Departure place and region: Batavia
Arrival place and region: Banda-Neira, Banda
Currency: Indian guilders

6 vat Mom bier ƒ 240,- = ƒ 40,- per vat
4 vat Luiks bier ƒ 146,- = ƒ 36,50 per vat
16 vat Haantjes bier ƒ 412,- = ƒ 25,75 per vat
4 vat Zerbster bier ƒ 90,- = ƒ 22,50 per vat

doprgb50-455

Antwerpen
Bierpegel tijdens het ancien régime
Uit SAA, GA 4437: Brouwers XXII (1700-1706)
Ivan Derycke
1709

De Antwerpse brouwers vragen aan de koning, gezien de duurte van het boekweit wat voor de armen een basisvoedsel is bij gebrek aan tarwe en rogge waarvan ze brood maken, om in tegenstelling tot het stedelijk plakkaat dat voorzag dat men enkel bier mocht maken van mout en boekweit zonder tarwe en rogge te mengen, spelt te mogen gebruiken. Dat spelt wordt geimporteerd uit Holland en men wenst dit dus te gaan gebruiken in plaats van tarwe. Ook zou men minder boekweit willen gebruiken.

doprgb50-455

Woordenboek der Nederduitsche en Fransche Taalen
Uit het gebruik de en de beste Schyveren
Dictionnaire Flamand et François
Tiré de l'usage et des bons auteurs (Google eBoek)
François Halma
't Utrecht
by Jacob van Poolsum,
1710

p.1002
ZEEF, ZEEVE.
De eige en aangenaame smaak van een ding. Séve. Le geûs propre de quelque chose.
De zeef van 't Luiker bier is aangenaam. La séve de la bierre de Liége est agreable.

luikse-bier-zeef-1719

doprgb50-455

's Gravenhaegse courant
06-04-1711
Uitgever: Anthoni Pauw
's-Gravenhage
1711

Alzo voor enige jaren binnen de stad Delff is in de Brouwery het Wapen van Luyk aen de Oost-poort gebrouwen is geworden Luyks Bier zo werd by dezen genotificeerd, dat de tegenwoordige Brouwer in dezelve Brouwery is brouwende zeer smakelyk goed en deugdzaem Luyk-Bier.

luyks-bier-1711

(Bière de Liège en Delft)

doprgb50-455

Bookkeeper-General Batavia / Boekhouder-Generaal Batavia
het goederenvervoer van de VOC in the achttiende eeuw
Number: 13274
Bookyear: 1710/1711
Folio: 13
Ship name: Donkervliet
Arrival place and region: Batavia

(56.632,12 Dutch guilders = 70.790,15 Indian guilders)

250 vat Haantjes bier ƒ 5150,- Dutch guilders = ƒ 20,60 per vat

doprgb50-455

Bookkeeper-General Batavia / Boekhouder-Generaal Batavia
het goederenvervoer van de VOC in the achttiende eeuw
Number: 13276
Bookyear: 1710/1711
Folio: 15
Ship name: Waarde
Arrival place and region: Batavia

100 vat Haantjes bier ƒ 2.060,- Dutch guilders = ƒ 20,60 per vat

doprgb50-455

Bookkeeper-General Batavia / Boekhouder-Generaal Batavia
het goederenvervoer van de VOC in the achttiende eeuw
Number: 13148
Bookyear: 1710/1711
Folio: 4
Ship name: Limburg
Arrival place and region: Batavia

100 vat Swaantjes bier ƒ 2.060,- Dutch guilders = ƒ 20,60 per vat
134 Haantjes bier ƒ 2.760,-  Dutch guilders = ƒ 20,59 per vat
19 vat Luiks bier ƒ 821,- Dutch guilders per vat = ƒ 43,21 per vat

doprgb50-455

Resolusies van die Politieke Raad
Volume 4
1962

1711

p.168
stux verclaringen, bij expresse gecommitteerdens in dato 25e en 27e Junij laastleeden verleend; bij welke eerst genoemde comt te consteeren, dat in 's Comps. kelder aan't lecken geraakt waren, zeekere drie vaten Luijks bier, nu jongst per 't schip Beverwijk onder meerder quantiteijt uijt 't Patria voor dit Gouvernement alhier aangebracht dewelke naar gedane peijling, 't eene vier duijm, 't tweede ellif en het derde veertien duijmen wan zijn bevonden, makende dito elif

p.233
27 1/4 mud, segge seevenentwintigh en een quart mud tarw, volgens verklaaringh van 24 December 1710, 22 Maart en 22 Julij 1711 bedorven bevonden.
3 1/2 vat, segge drie en een half vat luijks bier, volgens verklaaring van den 7n Augustus suur bevonden, die op asijn zal werden overgeschreeven.
Aldus gearresteert en beslooten in 't Casteel de Goede Hoop, op dagh en jare voors.

(Casteel de Goede Hoop, Cape Town, South-Africa
Cape Town was first developed by the Dutch East India Company as a victualling (supply) station for Dutch ships sailing to East Africa, India, and the Far East.)
(Bière de Liège en Fort de Bonne-Espérance)


Kasteel de Goede Hoop circa 1680

doprgb50-455

De vol-geestige werken
van Salomon van Rusting
Deel 4 (Google eBoek)
t' Amsterdam
By Jan van Heekeren en Jan Graal, Boekverkopers,
1712

p.3
Out Luiks wit bier maar veertig Vaten,
Meer woud men haar niet volgen laten

various-beer-1712

doprgb50-455

De Amsterdamsche dragonnade.
Blyspél (Google eBoek)
Ysbrand Vincent, Desmarres
Gedrukt voor het Kunstgenootschap,
én te bekomen by de erven J. Lescailje, énz.
1714

p.56
Ons lekker Maerts bier is veur de paerden, én niet naer heur smaak;
Ze roepen om Sérbster, Mom, én om Luiks, én Bottelbier uit den Draak!

doprgb50-455

Beschryvinge van de volk-plantinge Zuriname
(Google eBoek)
J. D. Herlein
Meindertinjema,
1718

p.244
Loenders en Luiks Bieren, in Pijpen.

(Luiks beer in Surinam, South-America)

various-beer-1718

doprgb50-455

De Rotterdamsche Hermes
behelzende een' schat van zeer geestige en kortswylige aanmerkingen over het gedrag der hedendaagsche waerelt (Google eBoek)
Jacob Campo Weyerman
Arnold Willis,
1720

p.187
dat te Dort Luiks Bier, en te Antwerpen Liersche Caves wert nagebootst

Dort-Luiks-Bier-1720

(In Dordrecht Luiks beer was imitated, and in Antwerp Liersche Caves)

doprgb50-455

Den Amsterdamschen Hermes
Volume 1 (Google eBoek)
Jacob Campo Weyerman
Hendrik Bosch,
1722

p.327
een Tronie geillumineert door Luiks-bier

luiks-bier-1722

(A face illuminated by Luiks-beer)

doprgb50-455

Oudheden en gestichten van Delft en Delfland
(Google eBoek)
Hugo Franciscus van Heussen
C. Vermey
1720

p.LXVI
Delfs-Luyks, Delfs-Engelsch, Delfsche Pharao, Delfs-Israël

various-beer-delft-1720

(Luiks beer in Delft)(Bière de Liège en Delft)

doprgb50-455

De gedichten van Pieter Langendijk
Volume 1 (Google eBoek)
Pieter Langendijk, Laurent Bake, Balthasar Bekker, Lambert Bidloo
Wed. van B. Visscher,
1721

p.468
Met bottelbier daar by vereeren;
Of lustje liever bremerhans?
Luiksbier? gy moet maar kommandeeren;

(Ballad featuring Luiksbier)

doprgb50-455

Nieuwe vermakelijkheden
(Google eBoek)
Johannides van Maeslant
derden Druk
H. Bosch en A. Lobe, Boekverkopers,
1722

p.240
Veelderhande Bieren,
Luyks bier

kluyn-1722

doprgb50-455

Vijf glanspunten uit de geschiedenis van Oostende
Vlaams Instituut voor de Zee
Drukkerij Arthur de Vriese
Oude Molenstraat 19
Oostende
1962

(1724)

p.89 - 90
Het uitreden van een fregat voor de Oost-Indische Vaart.
Wij kunnen ons moeilijk voorstellen op onze dagen, wat het betekende, twee en een halve eeuw geleden, een groot schip uit te rusten voor de lange vaart, dat maanden en maanden zou wegblijven vooraleer terug te komen. De gemiddelde duur van een reis naar Indië of China duurde immers ongeveer een jaar. Laat ons dus een blik werpen op de uitrusting van het eerste schip dat door de Oostendse Kompagnie uitgezonden werd voor zijn reis naar Bengalen, namelijk de St. Carola.

p.91
Het schip had daarenboven 16 vaten Luiks bier aan boord. (1724)

(The East-India vessel St. Carola also carried 16 barrels of Luiks beer in 1724)

doprgb50-455

Oud en nieuw Oost-Indiën
vervattende een naaukeurige en uitvoerige verhandelinge van Nederlands mogentheyd in die gewesten
(Google eBoek)
François Valentijn
by Joannes van Braam,
1724

p.263
Luyks Bier
1704 tot 1705 tot 1706.

haantjes-bier-1704-1724

doprgb50-455

De herboore oudheit
of Europa in 't nieuw
Wilhelmus Swaanenburg
Te Amsterdam by Adam Lobé,
1725

p.290
Die maar met Brandewyn, en losse Keulenaar,
Met Bremer Hans, en Luiks, met Serbster voor, en naar,
En diergelyke zog haar wynrioelen vullen,

doprgb50-455

Arlequin distelateur
of de overgehaalde nouvelles.
Zynde een werk immers zo dwaas als de maaker zelfs, dewijl het in 52 weekelijkse afdeelingen aan een gezond oordeel zonneklaar vertoont alle de hokken van het dolhuis dezer geheele wereld enz., door een pelgrom van Zutphen die onder den zinspreuk van Virgilius zonder Mecaenas langs Amsterdam den dollen trommel roert om soldaten voor den kwijnenden Parnas te werven (Google eBoek)
Wilhelmus Swaanenburg
gedrukt voor den autheur, en zyn te bekoomen by de Weduwe A. van Aaltwyk, boekverkoopster in de Pylsteeg,
1726

p.92
dat het Luiks, of Bremer Bier naauwelyks in staat schynt, om de muizenesten te verdryven, die uit die zaalige banden vloeijen, die Juno heeft verzonnen, om een aas huuwelyks zuiker met een Centner gal te doorspekken.

Dat loopen naar de kroeg, dat pooijen van den wyn,
Dat zuipen van Luiks Bier, dat rooken, snuiven, bruijen,

Luiks-1726

doprgb50-455

Tweejaarige reyze rondom de wereld, ter nader ontdekkinge der onbekende zuydlanden. Nevens de reyze van het Oostindisch schip Barnevelt
(Google eBoek)
Dordrecht
van Braam,
1728

p.72
Perkeniers
zoo wel van Nederlands en Luyks Bier, Mom en keurlyke Wynen, als de Landvoogden voorzien

luyks-bier-mom-1728

doprgb50-455

De Historie des Pausdoms
of een Verhaal van de dwaalingen en bygeloovigheden, dewelke van tyd tot tyd zyn ingesloopen in de Kerk (Google eBoek)
Jacob Campo Weyerman
gedrukt voor den autheur,
1728

p.107
Zo dra zag en gevoelde Jan van Leuven dat mirakel niet, of hy vervloekte het Luyks bier, de Konjakke brandewyn, en de Bredaasche tabak, en hy zwoer en dieren eed van zich in het toekomende te beteren

luyks-bier-konjakke-brandewyn-1728

doprgb50-455

De levens-beschryvingen der Nederlandsche konst-schilders en konst-schilderessen, met een uytbreyding over de schilder-konst der ouden: Verrykt met konsterseytsels der voornaamste konst-schilders en konst-schilderessen,
Volume 3 (Google eBoek)
Jacob Campo Weyerman
E. Boucquet, H. Scheurleer, F. Boucquet en J. de Jongh,
1729

p.37
dat paar zette zich tot het drinken van oud Bosch Luyks-bier

luyks-bier-1729

doprgb50-455

Beschryving van de stad Briele: en den lande van Voorn
Kornelis van Alkemade, ‎Pieter van der Schelling
1729

p.123
: Gelyk de naam September, by de oude Hollanders, genaamd is Speltemaand, naar de Spelte, die in die maand gemaaid, en onder andere, tot het Spelte-bier gebruikt word: en men dit ook ziet in Gras-, Bloei-, Hooi-, Oogst-, en Wyn-maand.

doprgb50-455

Bloempjes, geplukt uit zynen zangnimphs tuin
bestaande in zeedige, mengel-, snaakerige-, verjaar-, huuwelyks-, zilvere en goude bruilofts-, en lyk-bloempjes (Google eBoek)
Door Yver bloeid de Kunst.
Enoch Krock, J. Van Hoven, François Spermont
A. van Boecholt,
1729

p.105
of het Luiks bier was, niet met pints kannetjes, maar met volle vaten

luiks-bier-1729

doprgb50-455

Groot nederduitsch en fransch woordenboek
Grand dictionnaire, hollandois et françois
Pieter Marin
by Joannes van Braam,
1730

p.541
LUIK
Luiks Bier is goed voor sterke natuuren. La Biere de Liege est bonne aux gens robustes.

doprgb50-455

Hedendaegsche historie
of tegenwoordige staet van alle volkeren in opzigte hunner landsgelegenheit, personen, klederen, gebouwen, zeden, wetten, gewoontens, godsdienst, regering, konsten en wetenschappen, koophandel, handwerken, landbouw, landziektens, planten, dieren, mineralen en andere zaken tot de natuurlyke historie dienende.
XI. deel: Vervattende eene algemeene beschryving des lands, der zeden en godsdienst van de inwooners, een kort begrip van 's lands historie, eene beschryving der hooge en mindere Generaliteits-Kollegien, der Maatschappyen van Oosten en Westen, en der handwerken, visscheryen, zeevaart en koophandel, enz (Google eBoek)
Jan Wagenaar
by Isaak Tirion,
1739

p.470
In 't jaar 1706 werdt, te Amboina, de Mom met 104, de Bengaalse Tarwe met 259, het Roozewater met 183, het Luiksbier met 90, het Serbster bier met 179, en het Haantjes bier met 101 ten honderd winst verkogt (p).

luiksbier-mom-haantjes-1739

doprgb50-455

Den bedrieger gestorven of Doode Smous
zijnde een vervolg van den Bedrieger bedrogen en den gestraften bedrieger. 
Boertende beschreven in vijf 't zamen spraaken door C. Lonius.
Derde en Laaste Deel (Google eBoek)
C. Lonius A. F. (= Joan Wilhem Claus van Laar.)
Arendt van Huyssteen en Steeve van Esvelt,
1740

p.366
Ik geloof dat 'er weinig menschen zyn, die dat beruchte luyks bier Huys niet kennen.

luyks-bier-huys-1740

doprgb50-455

Amsterdamse courant
11-08-1742
Uitgever: Otto Barentsz Smient
Amsterdam
1742

Tot Arnhem word tot yders geryf by Adolph Sandyk, in de Brouwery de Geldersche Bloem, gebrouwen met goed succes zeer schoone Mol en Luyker Bier, so goet als elders, voor een civiele prys.

Luyker-Bier-Arnhem-1742

(Luiks beer in Arnhem)(Bière de Liège en Arnhem)

doprgb50-455

Amsterdamse courant
23-01-1744
Uitgever: Otto Barentsz Smient
Amsterdam
1744

te Huur het van ouds bekende Luyks Bier- en Mol-huys

luyks-bier-en-mol-1744

Amsterdamse courant
12-05-1744
Uitgever: Otto Barentsz Smient
Amsterdam
1744

Te huur om aenstonds in te vaeren, het van ouds bekende Luyks Bier en Molhuys, in de Krommelleboogsteeg aen den Dam, voor 400 gulden in 't jaer: Te bevragen aen Arnoldus van Sprang Makelaer.

doprgb50-455

Brouwkunde
(Google eBoek)
Wouter van Lis
Losel,
1745

p.23
Luiksch bier wordt met Luiksche hop gezouten en matig gekookt.
Bruinbitter bier wordt gemeenelyk met Vlaamsche of Geldersche hop gezouten en zeer lang gekookt; daar zyn 'er, die, by dit bier, Spelte, zynde een zeker soort van Tarwe brouwen.

various-luiksch-1745

doprgb50-455

Huwelyks-zangen
voor den heere Daniël Adrianus Beukelaar en jongkvrouwe Anna Maria Kerkhoven
In den Echt getreden te Amsteldam den 23sten van Oogstmaand
te Amsteldam
by Theodorus Crajenschot,
1746

Wel neen: daer meugen de Boeren met Heeren te zamen niet snappen:
Maer ik ben by de Beurs geweest en daer liet me een kan Luiks bier tappen.

(Luiks beer in Amsterdam)(Bière de Liège en Amsterdam)

doprgb50-455

De vlugtende banqueroetier
of De geweese timmermans jonge op een Pad
Pieter Pergerrits, geweesene brouwer in de brouwery de Spaad, tot Purmerent
(Google eBoek)
by Jan Wigmans,
1746

p.50
dat die man een goede Ketel Bier Brouwde; inzonderheid Luyks, dat hier te Purmerend zeer getrokken word

luyks-1746

(Luiks beer in Purmerend)(Bière de Liège en Purmerend)

doprgb50-455

De ontslipte brouw-slang
of Vervolg van de Vlugtende banqueroetier, zynde een afschetzing van dien in Noord-Holland al öm bekende Pieter Pergerrits, geweesene brouwer in de Spaad, te Purmerent
A.D.E.
by Jan Wigmans,
1746

p.71
zo min ervaren in de kennise van de ziekte der koebeesten, als in de wetenschap van Luiks bier te brouwen

(Luiks beer in Purmerend)(Bière de Liège en Purmerend)

doprgb50-455

Nederlansch gedenkboek
of, Europische mercurius
(Google eBoek)
A. van Damme,
1747

p.158
der Stadt 's Hertogenbosch
Bosch - Luiks - Bier
die daar van alle de Brouwereyen dier Stadt te bekomen is

luiks-bier-1747

(Luiks beer in Duketown)(Bière de Liège en Bois-le-Duc)

doprgb50-455

De snelziende Lynceus
berispende, op een vrolyke wyze de gebreken dezer eeuw
(Google eBoek)
Jacob Campo Weyerman
Gerrit de Groot,
1748

p.70
Wat zou de Rotterdamsche Koffybrouwer in la Caffé Françoise, niet wel willen geven, als hem verleent wierd een getuigenis, dat hy nooit gebrande haver voor koffy boonen nam, en nooit verschaalde Mol schonk, nooit anders dan oprecht Luiksbier tapte

(Luiks beer in Rotterdam)(Bière de Liège en Rotterdam)

doprgb50-455

Kort verhaal, der Nederlantsche geschiedenissen
Deel 3 (Google eBoek)
Hermannus Meijer
A. Groenewolt [and] N. Veenkamp [booksellers],
1769

p.213- 215

Van 't Jaar 1740. tot aan 1749.
's Hertogenbosch zonde men mede 200 Ponden van deeze Tabak, 250 Tonnen best Luiks Bier...

mol-luyks-p214-1740-49.jpg

(Luiks beer in Duketown)(Bière de Liège en Bois-le-Duc)

doprgb50-455

Leydse courant
23-02-1752
Uitgever: Felix de Klopper
Te Leyden
1752

Luiks bier

Luiks-Bier-1752

doprgb50-455

Het Leydze bier-huys: boertig kluchtspel
Abraham Stokhuyzen
te Leyden,
Volume 1
Gedrukt voor den Autheur,
1758

p.11 - 12
Ja, tapt my een pintje, oud luiks bier.


luiks bier 1758

doprgb50-455

Nieuwe geographie, of aardrijksbeschrijving
Derde deel, Volume 2 (Google eBoek)
Anton Friedrich Buesching, Jacobus de Jongh (Junior)
By Ottho van Thol, Steven van Esveldt en Abraham van Paddenburg,
1764

p.825
Hier zijn ongemeen veel Bier-brouwers, en het Luiksch-Bier word na veele plaatzen verzonden.

Luiksch-Bier-1764

(Luiks beer in Liege)

doprgb50-455

Abhandlungen und Bedenken über Ackerwesen
(Google eBoek)
Philipp E. Lüders
1765

p.288
Ich hatte gehöret, dass in Lüttich, Brabant und Amsterdam, ein in Ruf stehendes starkes und kostbarer Spelt-Bier gebrauet würde.

(I had heard, that in Liege, Brabant and Amsterdam, a famous and costly Spelt-Beer was made.)

spelt-bier-1765


p.431
Winter-Spelt, artet in Roggen aus (284.) aus ihm lässt sich ein starkes gutes Bier brauen (288).

doprgb50-455

De burger-boer, of land-edelman, zynde een beknopt zak-woordenboek van het buiten-leeven.
Eerste deel A-F
Tweede druk
By Steven van Esveldt in de Kalverstraat,
het derde huys van de Roomsche Kerk de Papegaay,
1766

p.179
Het Luiksche Bier, zynde zeer aangenaam en gezond.

various beer 1766

doprgb50-455

Dictionnaire portatif de commerce: contenant la connoissance des marchandises de tous les pays, ou les principaux & nouveaux articles, concernans le commerce & l'economie; les arts, les manufactures, les fabriques, la minéralogie, les drogues, les plantes, les pierres précieuses, &c. &c (Google eBoek)
Société typographique,
1770

p.239 - 249
BIERE.
En Hollande, on brasse non-seulement avec l'orge soucrillon, mais encore avec le bled & l'avoine
In Nederland brouwt men niet alleen met gerst, maar ook met tarwe en haver

De la maniere de brasser differentes sortes de Bieres particulieres.
Le mol & la biere de Liege
La biere brune douce
La biere blanche, que nous appellons biere de Breda

La biere de Liege se brasse avec du houblon du pays de Liege, & on la fait légérement cuire.
La biere brune amere se fait communément avec du houblon de Flandre ou du pays de Gueldre

[Het Luiks bier word met Luikse hop gebrouwen, & slechts licht gekookt.
De bittere donker bier wordt meestal gemaakt met hop uit Vlaanderen of Gelderland]


biere de Liege 1770

doprgb50-455

De Koopman
of, Bydragen ten opbouw van Neerlands koophandel en zeevaard
Volume 2 (Google eBoek)
G. Bom,
1770

p.21
Wy zenden op Batavia byna allerlei Europeaanse Koopmanschappen en Kraameryën, met welken de Maatschappy wederöm, over en weder, door gants Indiën handel dryft.

Mom, Luiks en Zerbster Bieren en Haantjes Bier

[We're shipping all kinds of European merchandise to Batavia, with which the Company, back and forth, is trading throughout the entire East. And to give an example of some, here you are:

Mum, Luiks en Serbster Beers and Haantjes Beer]

various-voc-1770

doprgb50-455

Encyclopedie ou dictionnaire universel raisonne des connoissances humaines
mis en ordre par M. De Felice
TOME V. BAT - - -BOM
YVERDON (Google eBoek)
Fortuné Barthélemy de Félice, Denis Diderot
1771

p.489 - 497
BIERRE

p.491
La bierre de Liege, se brasse avec du houblon du pays de Liege, & on la fait légérement cuire.

bierre de Liege 1771

doprgb50-455

Natuurlyke historie van Holland
derde deel
derde stuk
Joannes Francq van Berkhey
1776

p.1516
op eene dergelyke wyze spreekt men ook van andere Graanen, als by voorbeeld, Spelte, Haver, enz.: wanneer men zig van dezelven in 't brouwen bedient; welken dan den naam verkrygen van Haver- of Speltemout, enz. Het laatste is by de Amsterdamsche en Dordrechtsche Brouwers veel meer in gebruik, dan by die van Leyden en andere Hollandsche Steden.

p.1518
De een brouwt goed Luiks, en de ander goed Loender, zoo als men te Leyden en Haarlem zegt; deeze goed wit, en geene goed bruin, of Princessebier, zoo als men te Amsterdam spreekt, als mede zwaar Rotterdammer en Breda's of Bremerbier, gelyk men 't bykans overal noemt.

Berkhey-1518-1776

doprgb50-455

Beschryving der Vereenigde Nederlanden
Willem Albert Bachiene
By Steven van Esveldt en Abraham van Paddenburg,
1777

p.522
Desgelyks word 'er zeer goed bier gebrouwen; naar den smaak van 't spelten bier, dat men te Luik heeft. Om die reden wordt 't Bosch-Luiks bier genoemd; 't welk mede veel aftrek heeft; voornaamlyk naar de omliggende dorpen, in de Majorie.

[Also a very good beer is made; after the spelt beer of Liege. Therefore it is called Bosch-Luiks beer; and it is selling very well; most to the surrounding villages, in the Majorie. (Bosch=Duketown)]

Bosch-Luiks-bier-1777

(Luiks beer in Duketown)(Bière de Liège en Bois-le-Duc)

doprgb50-455

Amsterdamsche en Leidsche post-waagen
Drukker/Uitgever: Kraefft, Johan Philip
Rotterdam
1785

p.38
ik wedde om een Blokmaat oud Luiks Bier

luyks-bier-1785

doprgb50-455

Vaderlandsch woordenboek
Volume 5 (Google eBoek)
Jacobus Kok, Jan Fokke
J. Allart,
1786

p.455
twee honderd en vijftig tonnen belegen Bosch en Luiksch Bier, van zeven guldens de ton; zijnde al de voorraad, die in de Brouwerijen der Stad te bekomen was (1747)

luiksch-bier-1786-1747

(Luiks beer in Duketown)(Bière de Liège en Bois-le-Duc)

doprgb50-455

Volledige beschrijving van alle konsten, ambachten, handwerken, fabrieken, trafieken, derzelver werkhuizen, gereedschappen, enz.
Ten deele overgenomen uit de beroemdste buitenlandsche werken; en vermeerderd met de theorie en praktijk der beste inlandsche konstenaaren en handwerkslieden.
Zestiende stuk.

De bierbrouwer en mouter (Google eBoek)
Jakobus Buijs
bij A. Blussé en zoon,
1799

p.11
Want ieder Land, elke Stad, elke Brouwer heeft zijne bijzondere wijze van doen, verschillende Graanen tot hoofd-ingrediënten, en dienvolgens verschillende soort van Bier.

Hier bij zal ik mij bepaalen; overgeevende of het Wit, of Engelsch, Luiks, of Bruin, moet genaamd worden.

[Because every land, every city, every brewer has it's own specialties, various grains as the main ingredient, and therefore various kinds of beer. And thus I will determine; whether it should be called White, or English, Liege, or Brown.]

bierbrouwer-en-mouter-p11-1799

doprgb50-455

Rotterdamse courant
06-09-1800
Jan Abraham en Jacobus Casteleyn
1800

OPRECHTE LONDON PORTER, BORTON ALE en BELEGEN BEST LUIKS BIER.

luiks-bier-1800

doprgb50-455

Rotterdamse courant
02-05-1801
Nummer: 53
Uitgever: Jan Abraham en Jacobus Casteleyn
Rotterdam
1801

NATIONALE ALE en PORTER, LUIKS BIER, alle weken versche MOL

luiks-bier-1801

doprgb50-455

Journal de la province de Limbourg
29-11-1817
Uitgever: L.Th. Nijpels
Maastricht
1817

Is te kopen eene schone brouwery en woninge, vry en onbelast, best gelegen omtrent den grooten Markt binnen Ruremonde, voorzien van veele en goede kalanten

Nota. Den verkoper engageert zich aan den aankoper te leeren malt maken, wit, bruin en luiker bier brouwen, zoo goed als in het land gemaakt word.

meester J. M. Eckmiller

luiker-bier-1817

(Luiks beer in Roermond) (Bière de Liège en Roermond)

doprgb50-455

Discours prononcé par Mr. Fabry de Longrée,
dans la séance das Etats-Généraux le 14 décembre 1825,
sur le budget, l'instruction publique et le Collège philosophique (Google eBoek)
Arsène Henri Joseph Fabry de Longrée
chez J.W. ten Hagen,
1825

p.10
La culture de l'épeautre est peu répandue dans cette première province et l'inconvénient, dont nous nous plaignons, y est bien moins sensible

bières de Liége

bieres-de-liege-1825

doprgb50-455

Leydse courant
14-05-1828
Uitgever: Wed. Anthony de Klopper en Zoon
Leyden
1828

Oude en Verse, Bruin-, Bosch-, Luiks-, Loender-, Prinsesse- en Gersten Bieren, tegen 6, 7 1/2, 10 en 12 centen; dubbeld Prinsesse, tegen 15 a 22 1/2 cent per kruik, en belegen Diester Bier ter versterking a 25 centen.

various-bosch-luiks-loender-prinsesse-1828

doprgb50-455

Antwoord op vraag 81: Daar het genoegzaam bekend is, dat men bij het brouwen van bieren, eenzelfde handelswijze volgende, sommige bieren overal en andere niet dan in den omtrek van bepaalde plaatsen kan brouwen, zoo vraagt het genootschap: eene opgave van de scheikundige theorie van het bierbrouwen in het algemeen en van de Nederlandsche bieren in het bijzonder.
Volume 1
J. van Baalen,
1829

Jean Baptiste Vrancken

p.189 - 192
Biere de Liege.
On fait a Liege deux sortes de bieres brunes; la jeune, qu’on boit immédiatement apres sa fabrication, et la biere de saison, qu’on ne fait que dans la saison froide, et qui doit se conserver plus ou moins longtemps, avant de pouvoir servir a la consommation.

Biere de Liege 1829 p.189 - 192 in PDF

doprgb50-455

Journal für technische und ökonomische Chemie
Otto Linné Erdmann
Vierter band
Volume 4 (Google eBoek)
Barth Leipzig,
1829

p.84
Zu Lüttich wird zweierlei Bier gebraut: Eins, welches gleich getrunken wird, und ein andres, was im Winter bereitet wird, und (mehr oder weniger lang) haltbar ist.

p.85
Das andre Bier wird nur vom November bis zum März gebraut. Am Meisten schätzt man jenes, welches in Advent bereitet wird. Man braut es gerade so, wie das erste. Es lässt sich ein ganzes Jahr halten. Man braucht mehr Ochsenfüsse und Hopfen dazu. Um es ein ganzes Jahr haltbar zu machen, werden 3 Pfd. Hopfen auf 1 Fass erfordert und ein 3 - 4 Stunden langes Sieden.

[About Liege beer.
To make it durable for a whole year, one needs 3 pounds of hops for one barrel and 3 - 4 hours of cooking time.]

luiks-bier-erdmann-p84-1829

luiks-bier-erdmann-p85-1829

doprgb50-455

Bulletin des sciences technologiques
cinquième section du Bulletin universel des sciences et de l'industrie
Volume 15 (Google eBoek)
André Férussac (baron de), André baron de Férussac
Au Bureau du Bulletin,
1830

p.118
qu'à Liége et dans ses environs, on fait de la bière avec l'orge et l'epeautre, l'un et l'autre germés

ou l'epeautre est cultivé a l'egal de l'orge, ce grain, a l'etat germé, entre dans la composition des bières

liege-biere-1830

doprgb50-455

Livre du Brasseur
Guide complet de la fabrication de la Biere
Par M. P. Delechamps
Paris
1837

p.93
Bière de Liége.

biere-de-liege-1837

doprgb50-455

Nederduitsch letterkundig woordenboek
Volume 2 (Google eBoek)
Pieter Weiland
Van Dieren,
1844

p.750
Zeef,
de zeef van 't Luiker bier is aangenaam

zeef-luiker-bier-1844

doprgb50-455

Dictionnaire etymologique de la langue wallonne,
Volumes 1-2 (Google eBoek)
Charles Marie Joseph Grandgagnage, Auguste Scheler
F. Oudart,
1845

p.73
(C'est encore avec l'épautre que les wallons sont principalement la bière).

[It's always spelt with which the Walloons predominately make their beer]

biere-epautre-wallons-1845

doprgb50-455

Geschied- en Aardrijkskundige Beschrijving der Stad Grave
Volume 2 (Google eBoek)
P. Hendrikx
J. R. Van Dieren,
1846

p.223 - 224
(2) De verheffing van WILLEM IV. tot stadhouder der vereeningde provinciën, was voor het bestuur van Grave eene verblijdende tijding. Met meer dan gewonen luister werd dezelve gevierd. Onder het defileren der gewapende burgermagt vereeningde de Magistraat zich feestelijk ten raadhuize, waarna de gemelde burgerij, ten koste der stedelijke kas, rijkelijk op Luiker bier werd onthaald. (Stads rekening van 1748.)

doprgb50-455

Traité de la Fabrication des Bières et de la Distillation des Grains
Volume 1 (Google eBoek)
G. Lacambre
1851

p.376 - 378
Bières de Liége

Dans la ville de Liége et tous ses environs, on prépare deux espèces de bières fort connues dans le pays sous des noms de bière jeune et bière de saison. Ce sont deux especes de bières assez ambrées, surtout la seconde, qui est une biere de garde assez forte qu'on ne consomme que quatre a six moins apres sa fabrication, et qu'on ne prépare guère que dans la bonne saison d'ou elle a sans doute tiré son nom, tandis que la biere jeune, comme le dit son nom, se consomme très-fraiche, souvent au bout de dix à quinze jours.

(In de stad Luik en de hele wijde omtrek, bereid men twee bekende sterke soorten bier onder de naam jong bier en seizoens bier. Het zijn beide amber-kleurige bieren, vooral de tweede, dat een houdbaar bier is dat tot vier à zes maanden na productie gedronken kan worden, als het bereid is in het goede seizoen waar het zonder twijfel zijn naam aan te danken heeft, zoals het jong bier, zoals de naam zegt, zeer vroeg gedronken wordt, binnen tien tot veertien dagen.)

Les céreales qu'on emploie généralement pour préparer ces deux especes de bière sont l'orge, l'épautre, le froment en l'avoine; mais un assez grand nombre de brasseurs n'emploient en hiver ni orge ni avoine, c'est surtout l'épautre qui fait la base de cette fabrication.

(De algemeen gebruikte granen zijn gerst, spelt, tarwe en haver; maar een groot aantal brouwers gebruiken in de winter noch gerst noch haver, maar het is telkens spelt dat de basis van de productie vormt.)

L'épeautre et l'orge sont seuls soumis a la germination, encore ne la pousse-t-on pas sort lion, on 'l'arrête généralement des que les racines ont un centimetre de long. La dessiccation se commence généralement a l'air et s'acheve aux tourailles ordinaires. Les grains germés et non germés sont généralement mélangés ensenble avant d'etre écrasés aux meules.

(Enkel de gerst en spelt laat men ontkiemen,… , zodra de kiempjes één centimeter lang zijn begint het drogen...
het gemoute en ongemoute graan worden over het algemeen samen geschroot.)

Pour un brassin de 65 à 70 hectolitres de bière jeune ou 42 à 45 hectolitres de bière de saison l'on emploie 1200 kilog. de dreche ou matiere farineuse consistant ordinairement en épeautre germé et froment non germé.

(Bij een brouwsel van 65 à 70 hectoliter jong-bier of 42 à 45 hectoliter seizoens-bier wordt 1200 kilo zetmeelrijk graan gestort en deze bestaat gewoonlijk uit gekiemde spelt en ongekiemde tarwe.)

[Lacambre 1851:

In the city of Luik and the whole wide vicinity, there is two well known strong beers being made known as young beer and seasonal beer. Both are amber colored beers, especially the second, a durable beer that can be drunk within four to six months from being produced, if it's made in the right season from where it no doubt has its name, like the young beer, as the name implies, must be drunk very early, within ten to fourteen days.

The grains commonly used are barley, spelt, wheat and oats; but a large number of brewers use nor barley nor oats during the winter, it is allways spelt that forms the basis of the production.

For 65 à 70 hectoliter young beer or 42 à 45 hectoliter of seasonal beer 1200 kilogrammes of grist or starchy matter is used that normally consists of malted spelt and non-malted wheat.]


Bieres de Liege Lacambre 1851

doprgb50-455

De gids: nieuwe vaderlandsche letteroefeningen
Zestiende jaargang
Nieuwe serie
Vijfde jaargang
Tweede deel
(Google eBoek)
P. N. Van Kampen,
1852

p.659
(Spelt)
is misschien te verklaren uit hare bijzondere geschiktheid voor de bierbereiding, waarin zij de gerst verreweg overtreft.

De gids spelt in bier -1852

doprgb50-455

Nouveau manuel complet du brasseur
ou, L'art de faire toutes sortes de bières: contenant les procédés de cet art tels qu'ils sont usités en Angleterre, en France, en Belgique et en Allemagne, avec un exposé des altérations frauduleuses de la bière, et des moyens de les découvrir; suivi d'un exposé des perfectionnements les plus récents dans cet art, et de l'analyse, la valeur réelle des houblons, et leur conservation (Google eBoek)
Friedrich Christian Accum, Jean René Denis Riffault des Hètres, Armand Denis Vergnaud, François Malepeyre
à la Librairie encyclopédique de Roret,
1853

p.241
Bières de Liège.

(Identical to Lacambre 1851)

bieres-de-liege-1853

doprgb50-455

Grundfasse der Bierbrauerei
nach den neuesten technisch-chemischen Entdeckungen
Dr. Chr. H. Schmidt
Weimar,
1853

p.393 - 395
Lüttischer Bier zu brauen.
Man braut hier haltbares Winterbier und anderes, welches gleich getruncken wird. Zu dem ersten nimmt man auf 30 bis 40 hectoliter Bier 800 Pfund Spelzmalz und 1000 Pfund ungemalzten Weizen.

doprgb50-455

Traité complet de la fabrication des bières et de la distillation des grains, pommes de terre, betteraves, etc
augmenté de l'art du vinaigrier,
Nouvelle édition, tome premier
Volume 1 (Google eBoek)
Georges La Cambre
1856

p.324
Il n'en est pas de même à Liége et dans les environs, ou la plupart des brasseurs emploient ordinairement du froment, de l'épautre, souvent de l'avoine et parfois du sarrasin et des feves ou féveroles.

[Heel anders is het in Luik en omgeving, waar de meeste brouwers gewoonlijk tarwe, het spelt, vaak haver en soms boekweit en bonen gebruiken.]

la-cambre-liege-1856

doprgb50-455

Les merveilles de l'industrie
ou Description des principales industries modernes
Volume 4 (Google eBoek)
Louis Figuier
Furne, Jouvet et Cie.,
1860

p.412
Bière de Liége

biere-de-liege-1860

doprgb50-455

Almanak voor de studenten aan de Akademie te Utrecht
Volume 26 (Google eBoek)
van Terveen,
1864

p.94
Het waren over het algemeen vrolijke lui, groote liefhebbers van Luiksch- of Loender-bier en hierdoor trouwe bezoekers van de Vaantjes of herbergen; gezellig en niet van geest ontbloot

[Students of the Utrecht academy:
They were generally a cheerful bunch, great fans of Liege- or Loender beer and therefore faithful visitors of pubs and inns; sociable and not dull-spirited]

Luiksch-of-Loender-bier-1864

doprgb50-455

Guide théorique et pratique du fabricant d'alcools et du distillateur
Oenologie (Google eBoek)
Nicholas Basset
1870

p.637
Bière de Liége

Biere-de-Liege-1870

doprgb50-455

Bulletin de la Société liégeoise de littérature wallonne
1889

p.301
La définition de la bière: «infusion fermentée d'orge germée» ne peut s'appliquer à la bière liégeoise; celle dite jeune et la saison s'obtenaient par l'unique infusion de l'épeautre germée, le malt d'orge y étant jadis complètement étranger.

(De definitie van bier «fermenteert brouwsel van gerstemout» gaat niet op bij het Luikse bier; zowel het jonge- als het seizoens-bier zijn een uniek brouwsel van gemoute spelt, gerstemout is hier volkomen vreemd.)

[The usual definition of beer «infusion of fermented malted barley» doesn't apply to the beers of Liege; the young- as well as the seasonal beer is made with a unique infusion of malted spelt, malted barley is completely absent.]

doprgb50-455

Java-bode : nieuws, handels- en advertentieblad voor Nederlandsch-Indie
09-06-1894
Uitgever: Bruining
Batavia
1894

'Tegenwoordig zijn de Perkeniers vry vermogender lieden…
…Zij hebben de schoonste en vetste schapen die men wenschen kan, die zij van de Zuidooster Eilanden krygen, en verder allerlei vee op haar erf loopen. Hollands bier, Luiks bier, Mom en heerlyke Wijnen vind men bij hen zoo goed en overvloedig als bij menig Landvoogt.'

luiks-bier-1894

Download full page in PDF

doprgb50-455

Antwerpen in de XVIII eeuw
voor den inval der Franschen
Edward Poffé,
1895

p.103
kunt kiezen tusschen den « dollen knol » of eeuwenoud garstenbier, het Luiksch bier van den brouwer Gillis Grosjean, den roof- en perswijn, de verschillige Fransche en Spaansche wijnen en den genever; vrees niet, gepeperd water in plaats van brandewijn te drinken te krijgen ; in gewone tijden is hij gestookt uit zuiver koorn, en in schaarsche oogenblikken wordt hij vervaardigd uit « fynen annyssaet, cervel-saet jenneverbesiën

doprgb50-455

Bulletin de l'Institut archéologique liégeois
Volume 28
Maison Curtius,
1899

p.127
La bière liégeoise était très réputée au moyen age, et jusqu'à la fin du XVIIIe siècle ; à cette époque, les brasseurs en exportaient de fortes quantités dans les pays étrangers et jusqu'aux Indes ; la fabrication en était si considérable que les impôts mis sur les brassins formaient une des principales ressources de la Cité (1).
Le métier des brasseurs était encore un de ceux qui exigeaient un contrôle minutieux; chaque année, le jour de la fête de saint Arnould, son patron, la corporation élisait dix rewards chargés de surveiller la qualité et la quantité de la bière fabriquée. Au XVIe siècle, afin d'éviter les monopoles, les membres de cette corporation ne pouvaient brasser qu'une fois par semaine et seulement la contenance de quarante tonnes; de plus, ils ne pouvaient employer qu'un nombre limité de

doprgb50-455

Chronique Archeologique du Pays de Liege
Volumes 10-13
1919

p.108
car l'histoire du commerce du vin à Liège est encore a faire, tout comme d'ailleurs l'histoire de la bière, car la bière liégeoise était, jadis, aussi prisée que le vin

doprgb50-455

Mémoires
Collection in 80, Volume 13
Académie royale des sciences, des lettres et des beaux-arts de Belgique.
Classe des lettres et des sciences morales et politiques
1921

p.36
Ses productions consistent particulièrement en avoine, seigle, et surtout en épeautre, réputé par les brasseurs de Liège de meilleure qualité que celui de la Hesbaye. La chaux est employée comme amendement et avec beaucoup de succès

(avoine, seigle, et surtout en épeautre = haver, rogge, en vooral spelt)

doprgb50-455

Sittard, Historie en gestalte
A. H. Simonis
Alberts,
1971

p.80
In 1669, toen op 19 juni de vogel geschoten werd en op Sacramentsdag 20 juni met 160 manschappen aan de processie werd deelgenomen, werd dit door het stadsbestuur zo op prijsgesteld, dat burgemeester Johan Hamers op het stadhuis twee amen bier schonk.
Op maandag 21 juni werden nog eens 2 amen geschonken door Goddart Beckers met 3 kwarten wijns en 6 kwarten Luiker bier. En om het feest te besluiten werden op 23 juni op het stadhuis nog eens 2 amen bier geledigd en 6 kwarten wijn.

doprgb50-455

Beknopte geschiedenis van Eindhoven
Deel 2
F.N. Smits,
1973
 
p.65
(deel 2 1648 tot 1722)
Luycks bier
cleyn bier, midl bier en best bier

(Luiks beer in Eindhoven) (Bière de Liège en Eindhoven)

doprgb50-455

Les Bons Metiers Des Meuniers, Des Boulangers Et Des Brasseurs de la Cite de Liege
Bibliotheque de la Faculté de Philosophie et Lettres de l'Unisersité de Liege
Fascicule CXV
René van Santbergen
1977

p.253
la ruine de cette industrie était si complète, qu'au XVe siècle, les doubles keutes de Maastricht se vendaient à plus bas prix que les produits liégeois de qualité moindre 2.

Avec la liberté de production accordée en 1649, la brasserie liégeoise connutun essor remarquable. Grâce au credit, de grosses entreprises furent érigées 5 pour produire en abondance des boissons de haute qualité et de bas prix 6. En dépit de certaines difficultés a la fin du XVIIe siècle, la bière liégeoise conserva sa renommée en Hollande, en France, en Allemagne et dans les Pays-Bas, au cours du XVIIIe 7. Sa saveur, sa finesse et ses qualités de conservation étaient appréciées, paraît-il, jusqu'aux Indes néerlandaises 8.

(het verval van deze industrie was compleet, in de 15e eeuw, toen de Maastrichtse dubbele kuit voor minder werd verkocht dan het Luikse product van mindere kwaliteit.

Met de verleende productie-vrijheid van 1649, kwam de brouwnijverheid in Luik tot een opmerkelijke groei. Dankzij het verlof, wisten grote bedrijven dranken van goede kwaliteit voor een lage prijs te produceren. En ondanks bepaalde moeilijkheden aan het eind van de 17e eeuw, bleef het Luikse bier zijn goede reputatie behouden in Holland, in Frankrijk, in Duitsland en in de Lage Landen, gedurende de 18e eeuw. Haar smaak, haar verfijning en de houdbaarheid werden gewaardeerd, tot in Nederlands-Indië toe.)

doprgb50-455

Woordenboek van de Brabantse dialecten II-2
Antonius Angelus Weijnen, P. H. Vos
Uitgeverij Van Gorcum,
1983

p.223
Tot in deze eeuw is men de van vel en klauwen ontdane runderpoten als klaringsmiddel blijven gebruiken.

ossepoten-1983

[Zie onder andere:
Algemeen huishoudelijk-, natuur-, zedekundig-, en konst- woordenboek: A-D, Joh. le Mair, 1778 p.184 'gebruiken zommige eenige gezuiverde kalfs-pooten, die ze in het Bier bekooken'.
Journal für technische und ökonomische Chemie, Otto Linné Erdmann, 1829 p.85 'Man braucht mehr Ochsenfüsse und Hopfen dazu'.]

doprgb50-455

Galle, VOC-vestiging in Ceylon
beschrijving van een koloniale samenleving aan de vooravond van de Singalese opstand tegen het Nederlandse gezag, 1760
Lodewijk Wagenaar
Amsterdam: De Bataafse Leeuw,
1994

p.90
Bij de bestellingen voor de dispens zien we 'zekwijn' en 'Franse wijn', zowel in vaten als flessen, Rijnwijn, brandewijn, jenever, 'Spaanse wijn', 'wijn- tint', 'jopenbier', olijfolie, lijnolie, Friese boter, krijt, 'kurke proppen' en bier van verscheidene Amsterdamse brouwerijen: 'roskammer', 'hooibergs', 'valks', 'anker', 'sterre', 'haans', en verder 'serbster' en 'luiks' bier.

Galle seaside
Dutch East India Company fortification remains of Fort Galle in Ceylon, India

verbetering vestingwerken Galle circa1750
Improvement of the fortifications around 1750 'Verbetering der Vestingwerken'

doprgb50-455

Belgische emigranten: oorlogsvluchtelingen, economische emigranten en politieke vluchtelingen uit onze streken van de 16de eeuw tot vandaag
Anne Morelli
EPO,
1999

p.187
De trendy fijnproevers van de 'Big Apple' komen allemaal naar het Waterloo. De restauranthouder, afkomstig van Barveux-sur-Ourthe, verwent zijn uitgelezen gezelschap. De kaart is eenduidig Belgisch: kalsniertjes in Luiks bier of gevogelteragout in kriek, met daarnaast een uitgebreide keuze aan Belgische bieren.

doprgb50-455

Pieter Langendijk
Kees Smit
Uitgeverij Verloren,
2000

p.119
terwijl Langendijk sommige weer aan Focq. ontleent. Tegenover diens 'Luycks bier' biedt hij een keus uit 'bottelbier … bremerhans … Luiksbier'.

(Luiks bier in het werk van toneelschrijver en dichter Pieter Langendijk (1683 - 1756))

doprgb50-455

Volkskunde in Rheinland-Pfalz
15 - 2 / 2000: Das Bier
Gunther Hirschfelder
Das Bier und seine Trinker in der Frühindustrialisierung
2000

"Lüttischer Bier" sowie auf "Hambschen- oder Brackenfelder Keuth, Cöllnischen und andern aussländischen Bier."

Luttischer-1700-2000

doprgb50-455

Eilande
Dan Sleigh
Tafelberg,
2002

p.578
Hy het met'n staf teen die muur gestamp. "Fransbrandewyn, en Luiks bier, Tony," het hy aan 'n Oosterse bediende by die deur gesê

doprgb50-455

Radical Brewing
Recipes, Tales and World-Altering Meditations in a Glass
Randy Mosher,
2004

Chapter 11
Beyond Barley
SPELT
Triticum spelta
42 percent malted spelt and 58 percent raw wheat.

radical-spelt-2004

doprgb50-455

Handbook of Brewing: Processes, Technology, Markets
Hans Michael Eßlinger
John Wiley & Sons,
2009

p.66
Spelt (Triticum aestivum aap. spelta Thell. = Triticum spelta L.)

Its cultivation differs from wheat, since spelt is undemanding with respect to soil and climate, and grows at altitudes where wheat no longer prospers.

Adding 70% spelt malt to throw proved to be technologically unproblematic and resulted in pleasing top-fermented beers, full of character.

doprgb50-455

Malting process optimization of spelt (Triticum spelta L.) for the brewing process
Alicia Muñoz-Insa, Harald Selciano, Martin Zarnkow, Thomas Becker, Martina Gastl
2011

1. Introductie
Dit project toont nieuwe mogelijkheden om de productie van spelt dranken te optimaliseren en de markt voor alternatieve granen te verbreden.
Hoewel spelt genetisch dicht bij tarwe ligt, is aangetoond dat er een duidelijk verschil is tussen spelt en tarwe.
De voedingswaarde van spelt is hoog, vergeleken met andere granen, en het bevat al de basis componenten die nodig zijn voor mensen zoals sachariden, proteinen, vetten, vitaminen en mineralen.

doprgb50-455

De ouden brouweryen van Eyndhoven
Een wandeling door de bierbrouwhistorie van Eindhoven door de eeuwen heen.
David Hendrich
2012

p.10
(over de 17e eeuw)
Brouwerij de Haas heeft daarnaast ook veel Luycks bier gebrouwen. De kwaliteit van het bier kende bij deze brouwerij bovendien een drietal variaties aangeduid met cleyn bier, midl bier en best bier

(Luiks beer in Eindhoven) (Bière de Liège en Eindhoven)

doprgb50-455

Stemmen uit zee
Dan Sleigh
Nieuw Amsterdam, 29 mrt.
2013

Hij stampte met een staf tegen de muur. ‘Cognac, en Luiks bier, Tony,’ zei hij tegen de oosterse bediende bij de deur.

doprgb50-455

USDA National Nutrient Database
2014

Spelt compared to wheat:

foodsreport-spelt-wheat

doprgb50-455

Campaign for Netherlands beer-styles
Guidelines for recreating historic Liege beer
D. Walsh,
08 01 2015

Liege beer guidelines

Brewing grains for Liege beer are exclusively spelt, wheat and barley according to the proportions below:
Malted spelt (±3-7 EBC), minimum 55 weight % of the grist.
Unmalted wheat (±2-3 EBC), maximum 25 weight % of the grist.
Pils- or Pale Ale malt (±2-9 EBC), maximum 20 weight % of the grist.
Liege beer should be golden-amber colored (ranging from 15 to 30 EBC). The color  of the malt/grain mixture will before cooking be no more than  11 EBC. Therefore a total 1.5 - 2 hours of cooking (30 - 60 minutes without followed by 60 minutes with hops) is advised to reach ± 20 EBC.
Hops are only the older European/English landraces (aroma varieties):
Hallertau Mittelfrüh, Saaz Saaz, Tettnang Tettnang, Hersbruck-/Hallertau Hersbrucker (Spät), Lubelski Lublin, Elzasser Strisselspalt, Styrian (Savinjski) Goldings, Kent-/Hereford Goldings of Kent-/Hereford Fuggles.
Other additions like herbs, spices, plants, fruits, wood-chips etc. are not allowed.
Hop-bitterness should be around 30 - 60 EBU.
Stamwort of the beer is between 1,060 and 1,075 s.g. / 14,70 – 18,20 ° Plato (brewhouse efficiency ± 75%).
Liege beer is fermented with a neutral yeast (no Bavarian Wheat beer strain, Saison or wild yeast) with a moderate degree of fermentation of between 70 - 80%.
Alcohol by volume should be between 6 - 8.
The beer may be somewhat hazy.
Should at least contain a lasting layer of foam.

doprgb50-455